Art & Architecture

article | Temps de Lecture5 min

Van Romaans tot flamboyante gotiek

Het repertoire van beeldhouwers in Cluny is zeer divers. Zowel romaanse als gotische kunst is vertegenwoordigd in de abdij.

Romaans

De eerste Romaanse stijl verscheen rond het begin van de 10e eeuw, gevolgd door de tweede rond de 11e eeuw. Het interieur van romaanse gebouwen wordt gekenmerkt door massieve en zeer sobere architecturale elementen, met kleine openingen en gesloten arcades.

Romaanse beeldhouwwerken roepen talrijke bijbelse scènes op, meestal op de kapitelen van de pilaren en de timpanen van de kerkportalen.

Croquis de la nef de l'abbaye
Croquis de la nef de la Maior ecclesia

© Centre des monuments nationaux

Het repertoire van de beeldhouwers van Cluny was zeer divers. Ze putten vooral uit de geometrische en plantaardige woordenschat. Rozen en bloeiende bladeren, waterbladeren en acanthus combineren met ruitjes, reliëfs, damborden, besanten en chevrons om originele composities te creëren.

Vanaf de tweede helft van de 12e eeuw werd beeldhouwwerk geleidelijk gebruikt op alle dragers (colonnetten, lateien, enz.).

Le Plain-Chant
Le Plain-Chant

© Centre des monuments nationaux / David Bordes

Het bestiarium voedde vooral de verbeelding van kunstenaars: bekende of exotische dieren werden afgewisseld met grijnzende monsters, zeemeerminnen en andere hersenschimmen. Hoewel ze discreter zijn, verschijnen er langzaam menselijke figuren.

Tot slot sieren schilderachtige taferelen de mooiste composities: een druivenplukker in zijn wijngaard, vechtende ridders, een schoenmaker in zijn winkel...

Les chapiteaux du chœur de la Maior ecclesia
Les chapiteaux du chœur de la Maior ecclesia

© Centre des monuments nationaux / David Bordes

Gotisch

De gotischekunst leidde geleidelijk aan tot een verarming van dit repertoire, dat meer gericht werd op plantaardige motieven. De beeldhouwkunst verliet de schachten van de zuilen om zich te concentreren op de kapitelen. Deze bouwstijl werd ontwikkeld tijdens de tweede helft van de middeleeuwen, van de 12e tot de 15e eeuw.

Het was dus een voortzetting en evolutie van de Romaanse technieken. De gewelven waren hoger en de ramen breder. Kerken werden gevuld met licht. Ook de glas-in-loodkunst bloeide op.

Chapiteau corinthien
Chapiteau corinthien

© Centre des monuments nationaux / David Bordes

Le dossier thématique

Pour aller plus loin

Dossier | 2 contenus

Grand cloître du XVIIIe siècle de l'abbaye de Cluny